Wat is intrinsieke motivatie en hoe stimuleer je dit?

Intrinsieke motivatie is de heilige graal bij gedrag en gedragsverandering. Het staat symbool voor een drijfveer die uit de persoon zelf afkomstig is en in stand blijft. Het vergroten van intrinsieke motivatie is dan ook een veelgehoord doel. Wat is intrinsieke motivatie precies en hoe stimuleer je dit? In dit artikel ga ik in op motivatie, deel ik voorbeelden van intrinsieke - en extrinsieke motivatie en hoe je dit bevordert. 

Welke soorten motivatie zijn er?

Er zijn twee soorten motivatie. Intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie. Wat houdt intrinsieke motivatie in? Intrinsieke motivatie is een drijfveer vanuit het individu zelf. Gedrag dat intrinsiek gedreven is heeft geen stimulans vanuit de omgeving nodig om te blijven bestaan. Bij intrinsieke motivatie ervaart het individu zelf voldoende meerwaarde bij het gedrag. Daarom wordt het gedrag herhaald. Het voelt goed en het levert iets op.

Voorbeelden van intrinsieke motivatie

• Het krabben bij jeuk;
• Reageren als iemand jouw naam noemt;
• Een maaltijd kiezen die goed smaakt.

Wat houdt extrinsieke motivatie in? Bij extrinsiek gedreven gedrag is de buitenomging noodzakelijk om het gedrag vol te houden. De buitenomgeving 'drijft' het individu in dit geval. De persoon in kwestie wordt als het ware gedwongen om bepaald gedrag te vertonen. Om het gedrag vol te houden is voortdurende dwang nodig. Zodra de dwang wegvalt, zal het gedrag ook weer verdwijnen.

Voorbeelden van extrinsieke motivatie

• Een trajectcontrole op de snelweg;
• Rennen om de trein te halen;
• Een paraplu omhoog houden als het regent

Hoe herken je intrinsieke motivatie?

Waaruit blijkt dat iemand gemotiveerd is? Als gedrag intrinsiek gemotiveerd is dan zie je dat gedrag herhaald wordt, zonder dat daar vanuit de omgeving iets voor nodig is. Je moet wel bereid zijn te observeren of het gedrag vanzelf tot stand komt. Zodra je een opmerking maakt over hoe of wat het gedrag van de ander zou moeten zijn, is er geen sprake meer van intrinsiek gedreven gedrag. Op zo'n moment is er een vorm van dwang vanuit de buitenomgeving aanwezig, namelijk jouw mening. Intrinsiek gemotiveerd gedrag herken je niet door het erover te hebben. Je herkent het door gedrag te observeren. Als je benieuwd bent naar wat gedrag precies is, lees dan mijn introductie artikel over gedrag.

Wat betekent motivatie nu eigenlijk?

De kern van motivatie ligt wat mij betreft bij het ontvangen van een passende consequentie. Als die consequentie van buiten moet komen om het gedrag af te dwingen, dan is dat extrinsiek. Een flitscamera op de snelweg dwingt mij om mijn snelheid te matigen. Ik word gemotiveerd om mij (even) te houden aan de snelheid. Zo voorkom ik een boete. Een boete is een passende consequentie bij te hard rijden. Op het moment dat ik zelf een goed gevoel krijg van altijd de juiste snelheid rijden, dan is er geen flitscamera nodig. De consequentie van mijzelf aan de snelheid houden is mijn eigen goede gevoel. Dit is intrinsiek.

Motivatie is daarmee een inwendige beweegreden die verschilt van mens tot mens. Dat jij van mening bent dat ik mij altijd aan de snelheid zou moeten houden, wil niet zeggen dat mij dat motiveert. Ook al verhoud jij je misschien tot de juiste norm, wil dat niet zeggen dat anderen zich daartoe verhouden. Samengevat stel ik dat je intrinsieke motivatie niet kunt afdwingen of plannen. Je kunt het wel stimuleren. 

Hoe stimuleer je intrinsieke motivatie?

Hoe krijg je meer motivatie? Motivatie groeit op het moment dat je hier zelf de meerwaarde van inziet. Je ervaart dat iets werkt, het jou helpt. De mens houdt zich vaak vast aan dezelfde denkbeelden, totdat de mens iets nieuws ervaart. 'Ik hou niet van reizen', totdat je op een parelwit strand staat bij een azuurblauwe zee. 'Sporten is niets voor mij!', totdat je merkt hoe fit je je voelt als je meer dan gemiddeld bewogen hebt. Door dingen te ervaren die ze voorheen niet kenden, wijzigen mensen hun standpunt. Wil je intrinsieke motivatie stimuleren? Laat iemand dan iets anders ervaren dan hij of zij gewend was. Zorg ervoor dat hetgeen wat iemand ervaart, een goed gevoel geeft. Hoe doe je dat?

• Ga op onderzoek uit. Stel vragen over de ervaringen die iemand nu heeft bij een bepaald onderwerp;
• Probeer iemand te verleiden tot kleine, maar nieuwe activiteiten en laat hem of haar iets anders ervaren;
• Geef iemand complimenten waar dat niet gebruikelijk is en maak het gewone bijzonder;
• Bied iemand een perspectief aan voor de toekomst waardoor hij of zij een doel wil bereiken;

Wil jij werken aan jouw doelen en heb je last van een gebrek aan motivatie? Stuur mij een bericht voor een vrijblijvende kennismaking.