Terug naar Blog
Hoe krijg je minder

Hoe krijg je minder stress? Door te begrijpen waar stress vandaan komt.

Apr 15, 2021

Als jij last hebt van stress wordt het tijd om er iets aan te doen. De eerste stap in dat proces is te begrijpen wat stress is en hoe het ontstaat. Hoe krijg je minder stress? Door te begrijpen waar stress vandaan komt. In dit artikel uitleg over wat stress is en wat je er aan kunt doen. 

Wat is een mens?

Als we de gedragswetenschap volgen, dan is een mens niets meer dan de optelsom van drie onderdelen:

  1. De genetische aanleg die je meekreeg bij geboorte;
  2. Al je leerervaringen van geboorte tot vandaag;
  3. De omgevingsfactoren van dit moment.

De toegepaste gedragsanalyse stelt dat jij als mens alleen kunt herhalen wat je geleerd hebt. Je kunt niet herhalen wat je niet geleerd hebt. Jouw gedrag komt voort uit wat je al weet. Niet uit wat je niet weet. Je kunt je alleen op een goede manier gedragen als je weet wat je moet doen.

Voorbeeld

Op dit moment lees je dit artikel. Dat lukt omdat je kúnt lezen. Dat heb je op school als kind geleerd. Daarnaast weet je hoe de computer, tablet of telefoon werkt waar je dit artikel op leest. Het gebruik van een computer heb je gaandeweg jouw leven geleerd. Je hebt ook de tijd om dit artikel te lezen. Die tijd neem je, want je hebt je voorgenomen iets te lezen over stress. Jouw ervaringen van geboorte tot vandaag + de omgevingsfactoren van dit moment bieden jou de mogelijkheid om dit artikel te lezen. Anders gezegd; omdat jij weet hoé jij je moet gedragen als je dit artikel wil lezen, past het lezen bij jou. Maar wat nu als er iets van jou gevraagd wordt wat je niet weet? Of wat als je er geen tijd voor hebt?

Hoe krijg je stress?

Een mens krijgt stress als er een afstand zit tussen wat die persoon kan en wat de omgeving vraagt. Stress is niets meer dan het spanningsveld dat je ervaart als je van jouw omgeving meer moet dan je ervaren mee bent, of aan energie kunt opbrengen.

Voorbeelden van situaties die stress opleveren

  • Voor het eerst voor een groep mensen toespreken, zonder dat je hier ervaring in hebt;
  • Het besturen van een auto, zonder dat je rijles hebt gehad;
  • Een Ikea meubel in elkaar zetten, zonder dat je hier tijd voor hebt;
  • Starten met een nieuwe baan, zonder dat je een diploma hebt voor het werk dat je moet doen;
  • Een bekende Nederlander worden, terwijl je liever niet aangesproken wordt op straat;
  • Het gebruik van maken van een digitale applicatie, zonder dat je digivaardigheden hebt.

Je krijgt stress als er dingen vanuit je omgeving van je verlangd worden, zonder dat je hier eigenlijk de competenties, energie of de tijd voor hebt. Het is niet altijd mogelijk om aan te geven dat je spanning ervaart. Veel mensen houden deze spanning voor zichzelf en uiten zich niet. Het gevolg daarvan is dat mensen gebukt gaan onder stress en uiteindelijk langdurig ziek kunnen worden. We noemen dat dan bijvoorbeeld 'burn-out'.

Hoe krijg je minder stress?

Ieder mens heeft een maximum van wat hij aan kan. Het vervelende is dat jij de enige bent die kan zien of de combinatie van alles wat hij/zij doet, niet teveel is. Als jij tegelijkertijd een hardwerkende collega, toegewijde echtgenoot, liefhebbende ouder, mantelzorger voor je ouders én pianovirtuoos ineen bent, dan is het een kwestie van tijd voordat je omvalt. Alhoewel je ongetwijfeld goed bent op de losse onderdelen, is de combinatie van deze rollen op den duur ziekmakend. Het probleem hierbij is wel dat jij de enige bent die de combinatie van al die rollen in beeld heeft. Jouw collega's, echtgenoot, kinderen, ouders en dirigent van het symfonie orkest hebben dat niet.

Stap 1: beantwoord de vraag 'hoeveel wordt er eigenlijk van mij verwacht?'

Je solliciteert op een baan, maar komt erachter dat het werk niet bij je past. Ook al vond iedereen het de juiste stap in jouw carrière. Na de eerste maanden van kalverliefde, blijkt toch dat je partner heel vervelend gedrag laat zien. Terwijl ze toch echt zo aantrekkelijk leek. Jouw kinderen vragen veel, maar geven zelf weinig. Terwijl ze nog steeds vinden dat ze tekort komen. De relatie met jouw hulpbehoevende ouders stond vroeger al onder druk. En nu opeens hebben ze jouw hulp nodig. Na 35 jaar piano spelen is de rek er wel ongeveer uit. Ondanks dat iedereen jouw spel geweldig vindt.

Het leven van veel mensen rolt voort van week na week, maand na maand en jaar na jaar zonder dat zij zich echt afvragen wat precies bij hen past.

Stap 2: beantwoord de vraag 'waar ben ik goed in én krijg ik energie van?'

Of misschien wil je wel juist ergens heel goed in worden waar je nog nooit de tijd voor hebt gehad. Op die manier staat er tegenover stress ook energie en dat houdt de zaak beter in balans.

Hoe krijg je minder stress? Door te begrijpen waar stress vandaan komt.

Stress is een heel natuurlijk verschijnsel. Het heeft positieve kanten in zich, want het doet mensen soms een stap voorwaarts maken. Langdurige stress is echter niet gezond. Het is een signaal dat er al langere tijd dingen verlangd worden die niet passen. Verdiep je in de oorzaken van jouw stress en beoordeel zelf waar de ruimte ligt. Kom je daar niet uit, laat dan iemand met je meekijken.

De Gedragscoach ondersteunt personen en groepen met kennis over gedrag en gedragsverandering. 
Heb jij een situatie op werk of privé waarin we kunnen meedenken? Stuur ons een bericht.
Neem contact op